Children see, children do: Over de voorbeeldfunctie van ouders, óók wanneer dat niet 'de bedoeling' is...

19 december 2016

Als juf en moeder is Nicole Wouters zich bewust van haar voorbeeldfunctie, ze gelooft dat opvoeden voor een groot deel voorleven en voordoen is. Zo doet ze pogingen een aantal minder fijne gewoonten af te leren. Maar af en toe sluipt er dan toch iets in dat ze niet had voorzien... Haar column over de inherente complexiteit van het ouderschap: 'Wat moet het moeilijk zijn voor kinderen om uit te vinden wat grapjes zijn en wat bij sommige mensen wel kan en bij andere mensen niet.' 

Ik ben mij bewust van mijn voorbeeldfunctie en heb geprobeerd een aantal gewoontes af te leren zodat mijn kinderen die niet over zullen nemen.

Maar toch kom ik (vooral thuis) nog regelmatig situaties tegen waarin mijn kinderen mij een spiegel voorhouden en waar blijkt dat ik hetzelfde doe, soms met een andere bedoeling, maar ik doe het wel.

Want waarom vraag ik eigenlijk van mijn kinderen stil te blijven staan als ze hun tanden poetsen terwijl ik zelf met een tandenborstel in mijn mond al poetsend het hele huis door wandel? En waarom vind ik het raar als kinderen voordringen terwijl ik zelf op de trap vaak mijn kinderen inhaal? Ik wil dan voor hen lopen omdat ik dat veiliger vind of omdat ik vind dat ze te langzaam van de trap gaan... Mijn beweegredenen kennen ze niet, ze zien alleen maar een mama die hen inhaalt.

Als ik bepaalde gedragingen van mijn kinderen wil veranderen zal ik eerst goed na moeten gaan of mijn partner en ik daarin zelf wel het voorbeeld geven.

Mijn dochter (5 jaar) zit op de school waar ik werk. Vandaag begeleidde ze een huilende klasgenoot naar haar juf. Ik zag het en genoot van haar zorgzaamheid. Ze vertelde aan haar juf dat ze haar klasgenoot een duwtje op haar hoofd had gegeven terwijl ze samen in de spelhoek zaten te eten. De klasgenoot was toen met haar neus op de tafel terecht gekomen.

Ik ben gauw uit het zicht van mijn dochter gelopen omdat ik vond dat haar eigen juf het even op mocht lossen en mijn rol als moeder nu niet passend was, ik was immers aan het werk. Ik draaide me ook om omdat daar toch weer die spiegel was. Want oh, wat hebben we op vakantie een lol aan tafel gehad toen we elkaar vroegen aan het toetje te ruiken en dan een klein duwtje te geven met de neus in het toetje…

Wat moet het moeilijk zijn voor kinderen om uit te vinden wat grapjes zijn en wat bij sommige mensen wel kan en bij andere mensen niet. En wat moet het nog moeilijker zijn voor kinderen als volwassenen in je omgeving je een ander voorbeeld geven dan op school van jou verwacht wordt.

's Avonds aan tafel vertelde mijn dochter wat er gebeurd was die dag op school. Ik zei haar dat ik het lief van haar vond dat ze haar klasgenoot mee naar de juf genomen had en dat ik aan haar zag dat ze geschrokken was van de reactie van haar klasgenoot. Dit was vast niet haar bedoeling geweest.

En ik zei sorry. 'Sorry dat ik je niet uitgelegd heb dat iemand met zijn neus in zijn toetje duwen een grapje van thuis is...'

Nicole dacht aan onderstaand filmpje toen ze dit blog schreef 'Children see, children do'



Nicole Wouters is leraar op basisschool Klinkers in Tilburg.