Beschikbaarheid is een keuze: 'Ja, je deed het goede op het juiste moment'

1 juli 2014

Beschikbaarheid is een keuze. Een keuze die loont! Natascha Leffers - docente in Schiedam - komt Tessa tegen op de gang. Terloops vraagt ze hoe het met haar is, het gezicht spreekt boekdelen en dus houdt ze in tweede instantie toch in.  'Tessa, als je me nodig hebt dan ben ik er. Dat weet je toch?' Je knikt. Het wordt een week waarin het contact tussen de twee vaker zal plaatsvinden. Leffers schreef er een blog over. 'Ja, je doet het goede op het juiste moment. Je zorgt voor haar,  als zij dat zelf niet kan.' 

Gejaagd loop ik de school binnen. De werkdag is nog niet begonnen, maar ik voel me druk. 'Goedemorgen Tessa. Goedemorgen mevrouw.' Ik kijk even naar je en zie een blik die ik herken. 'Hoe gaat het?,' vraag ik. Ik zie je gezicht vertrekken tot een grimas, terwijl ik al verder ben gelopen en half op de trap sta. Dit is niet de docent die je wilt zijn Natas, roept een stemmetje in mijn hoofd. 'Je wilt beschikbaar zijn? Ben dat dan ook!' Ik vertraag mijn pas en maak even echt contact met je. Onze ogen ontmoeten elkaar. 'Tessa, als je me nodig hebt dan ben ik er. Dat weet je toch?' Je knikt. Ik weet dat je vanmiddag met me komt praten. Ik zal er zijn om te luisteren.

Later die dag stap je mijn lokaal binnen. Ik ga zitten en zeg: vertel maar. Je hebt een meisje geholpen waarmee het echt slecht ging. Ze zat op een vroege middag dronken voor onze school. Jij kent haar, nam haar mee de school in en zorgde ervoor dat je mentor haar hulp bood. Nu maak je je zorgen. Je voelt je schuldig. En allerlei mensen maken jou verwijten dat zij problemen heeft door jou.  'Ben jij het daarmee eens?,' vraag ik. Je zegt van wel. Haar school is door jouw actie ingelicht en haar ouders zijn er bij betrokken en nu Jeugdzorg ook!

'Denk je dat iemand van jouw leeftijd zonder problemen ook dronken zou zijn geweest?', vraag ik.  Je zegt van niet en trekt zelf de conclusie dat ze al problemen moet hebben gehad. Vervolgens vraag ik je na te denken over de gevolgen als je níet had ingegrepen zoals je deed. Samen bedenken we rampscenario's die hadden kunnen gebeuren. Ik zie het kwartje vallen. Je beseft dat je het goed hebt gedaan.

De verwijten van anderen blijven komen die week. Ze brengen je overtuiging weer aan het wankelen. Gelukkig kom je die week nog een aantal keer met me praten om bevestigd te worden. Ja, je deed het goede op het juiste moment.

Wanneer ik na het weekend van de ene locatie naar de andere wandel, zie ik je staan. Overduidelijk verhit. Je discussieert met een meisje van jouw leeftijd. Jullie jassen al uitgetrokken en op de grond gesmeten. Steeds gaan de uitdagingen en verwijten over en weer. Dit gaat fout als ik niet ingrijp. Ik leg mijn arm om je schouder en zeg 'Kom maar even met mij mee.'

Je pakt je jas, moppert nog wat over je schouder en loopt naast me weg uit de situatie. 'Zij stresst mij mevrouw!'  Dat merk ik. 'Ik had het net een beetje los kunnen laten dit weekend.' Dat weet ik. 'En nu ben ik weer helemaal boos.' Dat zie ik. Zwijgend lopen we verder naar de deur. Je frustratie uitend zwaai je met je armen en moppert door. Ik kijk van opzij naar je en glimlach om het hoofd dat je trekt. Je gluurt met je ogen mijn kant op en begint te lachen. 'Echt hè mevrouw, pffff!'

We laten ons vallen in de dichtstbijzijnde stoelen in de lege aula. Ik zwijg. Je boosheid komt weer boven drijven. Je armen bewegen wild, je gromt wat boze woorden die nauwelijks verstaanbaar zijn. Ik imiteer jouw bewegingen en het geluid. Je lacht. Het moet vreemd zijn om via mij in een spiegel te kijken en jezelf te zien. Ik zwijg weer. Je gooit er weer wat irritaties uit en je hele lijf doet mee. Ik doe je weer na. Nu lach je hardop. 'Ik weet het mevrouw, ik ben te boos.'

Ik laat je weer zelf bevestigen wat je écht wel weet. Je deed het goede op het juiste moment. Je zorgde voor haar toen zij dat zelf niet kon. Met een glimlach stap je de school uit.

Wanneer ik 's avonds mijn mailbox open lees ik jouw bericht:

'Mevrouw Leffers, het is al de zoveelste x dat u mij uit de problemen heeft gered!!! Ik was nog vergeten om dank u wel te zeggen. U bent de beste!' Tessa

Je email leert me dit Tessa: Beschikbaarheid is een keuze. Een keuze die loont! Bedankt voor je vertrouwen. Wat een cadeautje!

Natascha Leffers is docente Biologie op de MAVO Schravenlant XL in Schiedam. Daarnaast geeft ze SoVa-trainingen en opereert ze als faalangstreductietrainer.