Als docent op social media: ‘Ik gedraag me op de sociale media niet anders dan dat ik me gedraag voor de klas en in school, punt.’

29 oktober 2015

Social media zijn bijna niet meer weg te denken uit het onderwijs. Maar ze roepen ook de vraag op: hoe kan ik ze gebruiken, en wíl ik ze wel gebruiken? Docent Ralf Hillebrand maakt er graag gebruik van, privé, maar ook voor school. ‘Ik vind het mooi dat de sociale media de grenzen van schooltijden doen vervagen en dat ik leerlingen kan helpen met vragen als ze aan het leren zijn.’

Onderwijs en sociale media, ze waren de afgelopen tijd weer regelmatig in het nieuws. Vandaag stond er in het AD een artikel: ‘Docenten worstelen met leerlingcontact social media’, waarin zowel de gevaren als mooie kanten van sociale media in het onderwijs worden belicht.

Zelf ben ik groot voorstander van het gebruik van sociale media. Zo gebruik ik Facebook, WhatsApp en Instagram om contact te onderhouden met mijn leerlingen. Het is niet alleen hun leefwereld, maar ook die van mij. Wel werk ik met gescheiden accounts. Hierover schreef ik in mei 2014 en dat is hier terug te lezen.

De gevaren die voortkomen uit het gebruik van sociale media zijn duidelijk, maar niet zo moeilijk te voorkomen. Voor mijzelf heb ik één duidelijke regel: ik gedraag me op de sociale media niet anders dan dat ik me gedraag voor de klas en in school, punt.

Voor de klas maak ik fouten (gelukkig) en ook op sociale media maak ik fouten (maar ben ik wel voorzichtiger). Fouten maken hoort er volgens mij bij en zolang je dat uit kan leggen en je ook je excuses aan kan bieden, is er over het algemeen geen probleem. Uiteraard zijn er uitglijders, zoals de docent in Horn is overkomen. Heel vervelend, had niet mogen gebeuren, maar meer dan een fout is het mijns inziens ook niet. Ontoelaatbaar gedrag van docenten op sociale media kan uiteraard niet zonder gevolgen blijven, nogal logisch. Ontoelaatbaar gedrag van docenten in het echte leven blijft namelijk ook niet zonder gevolgen, hoop ik.

De advocaat van de AOB heeft te maken met zo’n 25 ontslagzaken vanwege grensoverschrijdend gedrag van docenten op sociale media. Hoeveel ontslagzaken er zijn vanwege ‘normaal’ grensoverschrijdend gedrag wordt helaas niet genoemd, maar ik neem aan dat het er niet minder zijn.

In tegenstelling tot anderen maak ik niet alleen gebruik van een groepsapp, maar mogen ook individuele leerlingen mij vragen stellen via WhatsApp of Facebook Chat. Net zo goed als leerlingen mij ook persoonlijk kunnen benaderen op school. Wanneer ik reageer? Vaak direct, ook in de avond maar niet altijd. Ik heb de keuze of ik direct wil reageren of niet. Leerlingen weten dat ik antwoord binnen 24 uur.

Ik vind het mooi dat de sociale media de grenzen van schooltijden doen vervagen en dat ik leerlingen kan helpen met vragen als ze aan het leren zijn. Zo gebruik ik de sociale media ook zelf: een vraag aan mijn bank om 23:00 uur, via Twitter. Een klacht over mijn internet-verbinding via Twitter, en het antwoord komt over het algemeen binnen een uur.

Als het bij je past, gebruik dan de sociale media in het onderwijs, maar als het niet bij je past, doe het dan vooral niet. Op de lerarenopleiding leerde ik al dat je als docent vooral moet doen wat bij je past. En beleid maken of instanties raadplegen? Gebruik je gezonde verstand.

Ralf Hillebrand werkt tot 1 december op de afdeling Toerisme van het Albeda college in Rotterdam. Daarnaast is hij bestuurslid bij Leraren met Lef en mede-initiatiefnemer van Meetup010.