'Actief ouderschap dwing je niet af, maar faciliteer je'

5 februari 2012

Kinderen doen het beter op school als hun ouders ook bij de school van hun kind  betrokken zijn. Dat is de stellige overtuiging van David Kranenburg, directeur van basisschool Caleidoscoop in Almere. Niet voor niets is hij ook voorzitter van Stichting Actief Ouderschap dat op een praktische manier het ‘schot’ tussen school en ouders wil wegnemen. “Wij kunnen ze van alles en nog wat leren, maar wij gaan door waar een ouder al mee begonnen is.''

In Almere werken alle groepen met een familiekalender. Volgens directeur David Kranenburg en Elise Sijthoff - initiatiefneemster van Wishes - sluit deze uitstekend aan bij de werkwijze van Caleidoscoop, dat naast een brede ook de sportiefste school van Nederland  wil zijn, vertelt een aanstekelijk enthousiaste schooldirecteur.

Het is dinsdagavond 27 september en in verschillende klassen worden de ouders ingelicht door de docenten over het komende schooljaar en de kalender. In zijn werkkamer sorteert Kranenburg de gepersonaliseerde klassenkalenders. De kalenders, met meerdere onderdelen, worden vanaf deze avond onder de groepen verspreid.

Hoe vindt u de kalender eruit zien?
David Kranenburg: “Hij ziet er prachtig uit! Met goede informatie over de school. Met informatie die net even iets anders geschreven is dan ik het normaal zou doen. Normaal schrijf ik vanuit mijzelf toch een beetje onderwijstaal. Toen ik dit voor het eerst las, dacht ik: dat is helemaal mijn taal niet. Maar toen ik het nog een keer las, en ook aan anderen liet lezen, dacht ik ja: zo bereik je ouders. Simpel gesteld, in taal die normale mensen gebruiken, zonder allerlei gekke afkortingen.”
“Het gedeelte met de weekplanner vind ik heel mooi, want dat gaat verder dan alleen de schooldag. We hadden voorheen alleen maar informatie over de schooldag, maar we zijn een brede school: met naschoolse activiteiten, soms avondactiviteiten, soms voor ouders en ga zo maar door En daarnaast hebben kinderen zelf ook veel te plannen. Nu is het een kalender waar het hele gezin van alles op kan zetten en waar wij als school ook dingen aan kunnen toevoegen. Dat is natuurlijk de bedoeling. Want kinderen leren beter als de ouders betrokken zijn en het blijkt dat wij leraren daarin het verschil kunnen maken door dat te sturen.”

De kalender van Caleidoscoop
Bij ons op school willen we dat zoveel mogelijk kinderen naar een sportclub gaan. We hebben nu al 87% van de 500 kinderen die naar een sportclub gaan. Het is natuurlijk prachtig dat je dat ook op de kalender kwijt kan. Ik denk echt dat het een aanwinst is.”

Kranenburg spreekt bevlogen over die ouderbetrokkenheid. Is dat de reden dat hij met Stichting Actief Ouderschap bezig is?
“Ja, de stichting is ontstaan toen ik merkte dat kinderen het beter doen als de ouders betrokken zijn. Ik zag ook dat we daar als scholen nogal passief in zijn, dat we wel zien dat die ene ouder betrokken is en die niet, en denken prima. Maar wat blijkt! Door net even de goede acties te ondernemen kun je de ouders vrijwel altijd betrekken. Sterker nog, ik ga voor 100% didactisch partnerschap! Dan gaat het er niet om dat die ouders de hele tijd op school moeten zijn, maar wel dat ik ze bereik als het gaat om het leren van hun kind.

Door net even de goede acties te ondernemen kun je de ouders vrijwel altijd betrekken. Sterker nog, ik ga voor 100% didactisch partnerschap!

Dus de sombere berichten over ouderparticipatie die gelooft u niet?
“Dat geloof ik wel, ouderparticipatie is aan het afnemen. Maar het gaat mij er niet om de ouders te vertroetelen, mijn doel is dat ouders betrokken zijn. Dat gevoel wordt volgens mij alleen maar sterker. Volgens mij is de betrokkenheid van Nederlandse ouders al heel groot. En wij moeten wij alles aan doen om dat te stimuleren. En ja, ach, participatie… het is een woord. Ouders die meedoen op school is natuurlijk leuk, maar ik kan me voorstellen dat je gewoon moet werken. Ik ben ook niet op de school van mijn zoon waar nu iets te beleven is, maar ik ben wel heel betrokken bij wat daar gebeurt.”

Het gaat om de vorm waarin ouders dat kunnen laten zien?
“Nou, laten zien, dat hoeft nog niets eens. Betrokkenheid zit gewoon in je hart. Waar het om gaat is dat je snapt, dat als je kind lezen leert, dat het kind daar moe van wordt, dat je je kind daar ruimte voor geeft en positief stimuleert. Als je bijvoorbeeld door de supermarkt loopt en je kind een woordje laat lezen en dat je je kind daarvoor prijst. Daar gaat het om! Dat je als ouder je kind ondersteunt, zodat je kind beter gaat lezen. En daar kun je ouders goed mee helpen. De bijeenkomsten die we hier op school hebben, openen toch vaak de ogen van ouders. En de resultaten in die groepen gaan gigantisch omhoog, dus het zal er vast mee te maken hebben.”

Er is echt zichtbaar resultaat?
“Dat is moeilijk echt vast te stellen. We zijn als brede school volop in ontwikkeling met van alles en nog wat. Als dit het enige zou zijn dat ik doe, zou ik mijn vak niet goed uitoefenen. Wat ik wel zie is dat ouderbetrokkenheid bijdraagt aan een aantal dingen. Allereerst heb je meer tevreden ouders, zijn er minder conflicten en is er meer begrip. En ouders lopen niet weg, dat wil je helemaal niet als school, dat is toch je nachtmerrie.”

“Het tweede punt is dat kinderen het gewoon beter doen als ouders betrokken zijn. Dat zien we, dat weten we. Of dat nou komt doordat ik hier goede meesters en juffen heb, of dat we toch die ouders aanspreken, of een combinatie daarvan? Als een kind 12 is, heb  ik hem 7.520 uur les mogen geven. Toen mijn zoon 12 werd, toetste  hij – op zijn rekenmachine voor het voortgezet onderwijs – zijn leeftijd in. En toen zei hij: ‘Kijk eens pap, ik ben 105.120 uur oud?’. Dat klopt precies, maar die 7.520 uur is dus maar een klein stukje van dat leven van een kind. Dan begrijp je wel dat wij die hele wereld van dat kind niet kunnen veranderen, maar we kunnen wel kijken wat die ouder nog kan doen. Want die ouder heeft toch de meeste invloed.”

“Wij kunnen ze van alles en nog wat leren, maar wij gaan door waar een ouder al mee begonnen is. En dat is weer het grappige van die kalender, die borduurt op die gedachte door. We zijn op school met dingen bezig en gaan thuis iets anders verder. Zonder dat het dwingend of opdringerig wordt, maar we kunnen wel van alles organiseren of faciliteren.”

Deze bijdrage staat op de website van Stichting Actief Ouderschap en is met toestemming gepubliceerd.

Stichting Actief Ouderschap

De laatste jaren is de roep om ouderbetrokkenheid op scholen groter geworden terwijl de ouderparticipatie sterk is afgenomen.

Met de wet op passend onderwijs moet de invloed van de ouders toenemen. Verplichtingen zoals de kwaliteitszorg en verantwoordingsplicht leiden tot en actievere rol van de school naar ouders. De school moet zich inspannen om tegemoet te komen aan de wens van de ouders om op afstand toch betrokken te blijven.

Leerkrachten ervaren dat kinderen met betrokken ouders beter presteren. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat  gelijkwaardig educatief partnerschap een positief effect heeft op zowel de sociale als cognitieve ontwikkeling van kinderen. Ook de onderwijsinspectie noemt een goede ouderbetrokkenheid als één van de succesfactoren van sterke basisscholen.

Kortom: Uw school behaalt hogere leerresultaten door Actief Ouderschap!

Actief Ouderschap staat voor het totale schoolbeleid op ouderbetrokkenheid vanuit een heldere visie en gebruik makend van heldere communicatie, moderne communicatiemiddelen, duidelijke organisatiestructuren en toegankelijke huisvesting. In een tijd van meer afstand en meer invloed van ouders is het belangrijk dat de school zorgt voor beleid waarmee uw school én ouders hiervan profiteren!