Uit de praktijk van de schoolleider: 'Zandkorrel'

25 november 2011

Annie Maijers, schoolleider op De Stuifhoek in Made, heeft een aantal verhaaltjes geschreven over herkenbare dagelijkse situaties. De praktijk vraagt pedagogisch handelen, zowel naar de kinderen toe als naar de collega's. Haar eerste bijdrage, getiteld Zandkorrel, in de serie Uit de praktijk van de schoolleider.

De zandkorrel

In groep 7 is er tussen een groep jongens veel onenigheid. Dat geeft  al een paar dagen problemen, vooral bij het buitenspelen en na schooltijd. De oorsprong van het conflict ligt bij het zwembad, maar wordt op dit moment overal uitgevochten.

De leerkracht gaat in gesprek met de boys en probeert samen met hen tot een oplossing te komen. Vier van de zes jongens hebben daar echter nogal moeite mee. Zij voelen er niets voor om het voorgestelde pact van de leerkracht te ondertekenen. ''Dat gaat toch weer fout,'' geven ze aan, dus heeft dat geen zin. ''We willen het niet meer volhouden om M zijn gang te laten gaan en toe te laten dat hij zomaar alles tegen ons kan zeggen. Hij heeft al een heleboel kansen gekregen om het op te lossen maar iedere keer gebeurt het weer.''

''Ik heb het wel gehad met M.,'' geeft D. aan. ''Ik heb hem al vier kansen gegeven maar nu houdt het wel op. Ik kan dat ook niet meer volhouden.'' De andere jongens bevestigen dat.  T. geeft zelfs aan dat M. hem al jaren gebruikt heeft. Hij  is er wel klaar mee.

Een zeer ingewikkeld en complex probleem waar geen oplossing voor lijkt te zijn.
De leerkracht vraagt mij als intermediair erbij. Als we rond de tafel zitten, vat de leerkracht het probleem samen en de kinderen vullen aan. Als ik alle verhalen aangehoord heb, haal ik er een aantal voorvallen uit en herhaal deze heel bewust. Dan vraag ik aan de boys wie het grootste probleem heeft? Langzaam zien ze in dat vooral M. een groot probleem heeft en ze ontdekken ook nog dat een van de problemen mogelijk de jaloezie van M. is.

Deze ontdekking geeft heel veel lucht bij de groep. Ze zijn meteen bereid om mee naar een oplossing te zoeken.
We tekenen de situatie uit en constateren dat M. wel erg alleen staat en zij toch steeds minimaal met z’n vieren zijn en de frustratie met elkaar kunnen delen.

		S                       Ju
	Jo		T
		M

We vragen aan de jongens hoe we dit probleem nu aan zouden kunnen pakken en hopelijk ook op kunnen lossen.

Jo. neemt het woord en geeft aan dat het eigenlijk wel goed zou zijn 'als we tijdelijk een soort streep tussen M en de groep zetten'. Dan krijgt M de kans om alle minnetjes die ontstaan zijn door zijn gedrag weg te werken. Wat bedoel je daarmee? Nu is er iedere keer opnieuw weer ruzie als er iets gebeurt. Als we die ruzie nou niet aangaan kunnen we iedere keer weer een minnetje wegstrepen en dat is ook goed voor M.

Jo. vervolgt: “Je kunt het eigenlijk vergelijken met een zandkorreltje en de zee. Stel dat M. hier staat en hier is de zandkorrel. (J tekent M en een zandkorrel ver uit elkaar). Iedere keer als er een golf komt, neemt die het zandkorreltje mee verder en iedere keer komt het dichterbij.  Uiteindelijk komt de zandkorrel bij M uit.''

Twee jongens van het groepje vinden het toch nog wel lastig, want als M. te dichtbij komt, kunnen ze het vast niet volhouden om niet te gaan vechten. Ik vraag: “Wat kunnen we afspreken om M. te laten merken dat het niet goed is wat hij doet en toch geen ruzie te laten ontstaan?”. 

We komen uiteindelijk bij de oplossing om steeds als M. negatief of vervelend reageert een ik-boodschap terug te geven. Twee jongens blijven dat moeilijk vinden, maar worden door de twee andere jongens overtuigd om het toch te proberen en - als het zover is - bij elkaar steun te zoeken. Dan is er tenminste geen ruzie en dan zal M. toch wel gaan stoppen met dat vervelende gedrag.

We oefenen nog even de ik-boodschap en de mannen komen tot de conclusie dat dit haalbaar moet zijn en dat daar uiteindelijk M ook mee geholpen zal zijn. Ze gaan ervoor!

Annie Maijers, schoolleider De Stuifhoek in Made, www.stuifhoek.nl