Tilburgse basisscholen: 'Hoeveel waarde hechten wij aan de stem van onze belangrijkste stakeholders?'

4 augustus 2014

Ouders en kinderen betrekken bij het formuleren van nieuw beleid voor de komende jaren. In Tilburg zijn 20 basisscholen te rade gegaan bij hun belangrijkste stakeholders, de ouders en de kinderen middels een Kidscrowd & Parentsdag. Hoe ziet de school van de toekomst er volgens jou uit? Staan er nog leerkrachten voor de klas, leer je er nog schrijven en begint een schooldag nog gewoon ’s morgens om half negen? Of zou je het liever heel anders willen allemaal? Angela Horsten, schoolleider op Klinkers, doet van binnenuit verslag. 'Hoeveel waarde hechten wij aan de stem van onze belangrijkste stakeholders?'

Xpect Primair, het schoolbestuur voor 20 basisscholen in Tilburg. is heel benieuwd hoe de leerlingen en ouders denken over onderwijs, nu en in de toekomst. Afgelopen woensdag 19 maart vond daarom een Kidscrowd en Parentsdag plaats. Liefst 120 kinderen en 75 ouders  namen deel aan Droomschool-workshops en Toekomst-lessen. Hun stem stond op deze speciale dag centraal.

Ik had al langer de wens om binnen onze organisatie echt de stem van het kind en de ouder te laten spreken; om te toetsen of mijn denkbeelden kloppen bij de denkbeelden van ouders en kinderen. Daarnaast merk ik dat er grote verschillen zijn tussen onze scholen en dat er nog gesleuteld moet worden aan diverse mentale modellen. Vandaar dat we de leerkrachten in dit proces willen meenemen. Want dat er iets verandert, wordt langzaam maar zeker duidelijk! Eerder zijn we in januari met de schooldirecteuren en een aantal leraren drie dagen naar een ITEM-conferentie in Londen geweest en hebben we soortgelijke uitspraken geformuleerd. Deze uitspraken werken al door in de hele organisatie. Nu komt alles langzaam maar zeker bij elkaar en beginnen de contouren van ons nieuwe beleidsplan zich te ontvouwen. Deze Kidscrowd en Parentsdag maakte opnieuw duidelijk  hoeveel waarde wij hechten aan onze stakeholders.

Stellingen, droomschoolworkshops en toekomstlessen

De dag begon met een aantal stellingen om iedereen op scherp te zetten. Met rode en groene kaarten konden de deelnemers aangeven of ze het wel of niet eens waren met stellingen als:
In de school van de toekomst hoef je niet meer te leren schrijven. 
In de school van de toekomst mag je zelf weten hoe laat je begint.

Gedurende de hele dag was een kinderpersbureau actief bestaande uit twaalf kinderen van verschillende scholen. Het persbureau verzamelde alle ideeën, meningen en visies over school, leren en de toekomst. In de loop van de dag werden deze verwerkt tot een Kinder- en een Oudermanifest. Beide manifesten werden aan het einde van de dag aangeboden aan Hans van Daelen, voorzitter van het College van Bestuur. Hij beloofde plechtig dat hij de uitkomsten van de dag mee zal nemen bij het formuleren van het toekomstige beleid. Ten overstaan van alle kinderen en ouders zette hij zijn handtekening onder deze belofte.

Bovenaan het kindermanifest voor de school van morgen staat 'Wij willen meer met technologie werken'. Daarnaast willen kinderen meer zelf kiezen wat ze willen leren, meer leren op andere plekken zoals in de natuur of in een bioscoop of chill-ruimte op school. De wensen van de ouders varieerden van 'meer sturen op talentontwikkeling' tot het  loslaten van vaste lokalen en werkplekken. Belangrijk vonden ouders ook dat leerkrachten feedback geven, open staan voor ouders en geen kinderen voortrekken. En wie bang was dat de leerkracht in de school van de toekomst tot een uitstervend ras zal gaan behoren, die werd gerustgesteld door de wens van de kinderen om meer leerkrachten in de klas te krijgen om hen te helpen.

Vaak werd vastgesteld dat deze Kidscrowd en Parentsdag eigenlijk al de droomschool van de toekomst was. Een plaats waar kinderen mogen ontdekken, gevarieerd mogen leren en waar de 'leermeter' op een andere manier aanwezig is. Meer vanuit het kind gekeken. Ieder kind mag er zijn, de leeromgeving is open en gevarieerd en de leerkracht is meer de activator, de coach van het kind. Het was heerlijk om te constateren dat veel toekomstbeelden overeenkomen.

“Als de les niet leuk of boeiend is,' stelde ook bestuursvoorziter Van Daelen, 'dan ga je je zitten vervelen. Kinderen moeten daarom de ruimte krijgen om zelf na te denken over wat ze willen leren. Wij moet daar de goede dingen mee doen en ervoor zorgen dat we ze beter maken in de dingen waar ze goed in zijn. Ik heb hier vandaag veel enthousiasme gezien, zowel bij kinderen en ouders als bij leerkrachten. Het is prachtige input die het nieuwe beleid zeker zal verrijken.'

Persoonlijk denk ik dat de meest spannende slag nog gemaakt moet worden. Dan denk ik aan de mensen die cruciaal zijn in deze verandering: de leerkracht. 'Ons' personeel zullen we mee moeten nemen in dit proces. Bij verandering krijg je ook te maken met weerstand en angst van mensen. Mensen zullen uit hun comfortzone moeten stappen, voordat ze bij de magic komen. Hun onzekerheden moeten we niet wegmoffelen, maar bespreekbaar maken en blootleggen. Daar is de schoolleider een cruciale schakel in. Deze zal vanuit een gedegen en duidelijke visie op leren de leerkrachten een bepaald gevoel van veiligheid en vertrouwen moeten bieden.

Duidelijkheid is in dit proces van groot belang. Als dit de toekomstbeelden zijn van onze stakeholders, dan kunnen we geen koers varen die daar al te ver van afwijkt. De komende tijd zullen we met ouders, leerkrachten, leerlingen en de schoolleiders onze plannen voor de toekomst verder vorm geven. Is vier jaar dan niet erg kort? Dat is een vraag die regelmatig gesteld wordt. Moeten we de stip op de horizon niet verder weg leggen? Moet het plan nog wel beschreven worden of is het tijd om te kiezen voor een andere vorm?

Door eerst toekomstbeelden te verzamelen, is er nog geen vastomlijnd idee over hoe het plan er straks uit moet komen te zien. Wat mij betreft is de belangrijkste opbrengst dat onze focus is veranderd. Van intern naar extern en dat we ons realiseren dat deze Kidscrowd & Parentsdag een cadeau is. We hebben geschiedenis geschreven in het samen verder vormgeven van onze school, binnen een grotere organisatie zoals Xpect Primair.

Angela Horsten is schoolleider op BS Klinkers in Tilburg, onderdeel van het schoolbestuur van Xpect Primair.

Bent u geïnteresseerd in een Kidscrowd en Parentsdag, neem contact op met Suzan Baldinger.

Een impressie van de Kidscrowd en Parentsdag op 19 maart in Etenstijd in Tilburg