Soms is dat het beste wat je als opvoeder kunt doen: je er niet te veel bemoeien.

23 juli 2016

De dag na het verlossende telefoontje dat zijn dochter geslaagd is, vindt Jacob Jan Voerman een moment om even met haar na te praten. Ze denken terug aan de momenten waarop met boeken, schriften en deuren werd gesmeten. Waarop vakken hartgrondig werden vervloekt. Dus volgt er een logische vraag: ‘Maar hoe heb je dat eigenlijk gekeerd, dat tij, die vloedgolven van frustratie?’

‘Weet je, achteraf viel het me reuze mee’, zei ik tegen mijn dochter. Dat telefoontje was niet zo heel spannend geweest, de examens waren goed gegaan en heel relaxed.

Mijn dochter trok haar wenkbrauwen op. ‘Nu ik er over nadenk, is niet alleen het afgelopen jaar relaxed verlopen, maar was vorig jaar ook al goed,’ vulde ik aan. ‘Twee jaar geleden, in de vierde, was er nog wel wat stress, toch? Toen weet ik nog dat ik dacht: oh jee, als die straks examen gaat doen is het huis te klein.’

‘Oh ja toen! Dat klopt. Toen had ik best veel stress. Maar dat ging allemaal voorbij toen ik het gewoon op mijn eigen manier deed.’

Ik dacht terug aan de momenten waarop met boeken, schriften en deuren werd gesmeten. Waarop vakken hartgrondig werden vervloekt. ‘Maar hoe heb je dat eigenlijk gekeerd, dat tij, die vloedgolven van frustratie?’

‘Dat zeg ik! Ik ben het gewoon op mijn eigen manier gaan doen. In de vierde probeerde ik eerst nog alles netjes bij te houden. Al mijn huiswerk op tijd maken, alle oefeningen doen, alles op tijd leren en bijhouden. Helemaal gek werd ik daar van. Daar hield ik dus mee op. Ik koos zelf wat ik wel en niet deed, en wanneer ik het deed. Voor sommige vakken maakte ik het huiswerk gewoon niet. Vaak stelde ik dingen eindeloos uit, en als het niet anders meer kon, stoomde ik flink door.’

Ik word met terugwerkende kracht even ongemakkelijk, als ik dit hoor. Iets met ouderlijke rol, en puberhersens waarvoor ik, de ouder, als frontale kwab moet dienen, omdat die onvoldoende ontwikkeld is.

Heel even dacht ik: Had ik niet eerder moeten ingrijpen? Heel even maar, want het antwoord is nee. Niet iets gaan repareren als het niet stuk is. Haar cijfers waren goed. Soms sloeg een dikke onvoldoende een deuk in het rapport, maar die was op een volgend rapport al weer uitgedeukt. En de frustratie was de afgelopen jaren minder. Het liep eigenlijk helemaal perfect.

Soms is het beste wat je als opvoeder kunt doen: je er niet te veel bemoeien.

Jacob Jan Voerman is leerkracht op de democratische basisschool De Vallei. Meer verhalen van Jacob Jan vind je op zijn eigen blog.