Pedagogische sensitiviteit: aanleg of aan te leren?

28 augustus 2014

Onderwijs en opvoeding zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, is één van de principes van hetkind. Dat ouders een zekere mate van sensitiviteit moeten hebben voor de behoefte van hun kinderen, was al onderzoeksthema bij Ainsworth en vormt de kern van haar 'gehechtheidstheorie' (1973). Het artikel van Simone Mark en Karel Mulderij bouwt hierop voort.

Vandaag de dag wordt van leerkrachten en andere professionele opvoeders verwacht dat zij het vermogen hebben om signalen van kinderen op te vangen, deze juist te interpreteren en ernaar te handelen. Het is echter niet duidelijk wat die sensitiviteit inhoudt of sterker nog 'of en hoe deze ontwikkeld kan worden'. Een en ander lijkt immers grotendeels afhankelijk van opvoeder en kind in kwestie.

Door publicaties in het verleden lijkt 'aanraking' in een professionele situatie steeds meer taboe en wordt er krampachtig mee omgegaan. In de opvatting van hetkind is de relatie tussen leraar en leerling onontbeerlijk, waarbij een schouderklopje of een arm om iemand heen slaan, gewoon menselijk gedrag is.

In dit artikel wordt allereerst het belang en pedagogische sensitiviteit voor de interactie tussen (beroeps)opvoeder en kind beschreven. Daarna geven Mark en Mulderij een onderzoeksverslag van een kwalitatieve analyse van het begrip in algemene zin aangevuld met een theoretisch georiënteerde reflectie vanuit de literatuur. Ze veronderstellen dat met deze analyse steun geboden kan worden aan opvoeders bij het onderzoeken van hun pedagogische sensitiviteit. Ze worden daartoe uitgenodigd in het slothoofdstuk met aanbevelingen waar tevens een voorzet tot nader onderzoek wordt geboden,

Aanleg of aan te leren - het volledige artikel.

Met toestemming van de uitgever gepubliceerd. Auteur; K.J. Mulderij & S. Mark
Uit: Tijdschrift voor orthopedagogiek, 47 ( 2008) 181-189