Over een vergeten doelgroep: ‘Even zag ik iets in de ogen van de jongen. Hij mocht leunen en deed dat ook’

5 mei 2016

Ellen Emonds - zelf leerkracht van het jaar in 2012 - zocht Alex De Bokx (49) op in het eerste Dushihuis in Ellecom en schreef een prachtig portret. Over het eerste pleegkind dat hij in de weekenden opving, tot het alomvattende karakter van de huizen, als reflectie van het leven zelf. Ellen: ‘Ik ben geraakt. Door het feit dat kinderen hier voorrang hebben. Door de ervaring dat deze kinderen hier eindelijk echt gezien worden.’ Dushihuizen bieden een plek voor kinderen en jongeren (van 0 tot 23 jaar) die niet meer bij hun ouders kunnen wonen en bij wie sprake is van een (ernstige) ontwikkelingsstoornis en/of gedragsproblematiek. Het artikel  stond in het magazine #3 van hetkind dat het thema 'vertrouwen' droeg.

Dushi betekent in het Papiaments ‘schatje’. Het warme en omhullende dat in dat woord zit, wil oprichter Alex de Bokx (49) graag meegeven aan alle kinderen die opgevangen worden in de Dushihuizen. In de lente maakte ik voor het eerst kennis met het Dushihuis. Een plek die ik niet gauw vergeten zal. In een doodgewone straat in het Gelderse Ellecom, tussen doodgewone
huizen, staat één huis dat opvalt. Een felgekleurd bord vertelt me dat dit het Dushihuis is en eenmaal achter de poort lijk ik het huis van Pippi Langkous te zijn binnengestapt. Ik kom bijna zintuigen tekort: prachtige kleuren, sfeer en vrolijkheid. Dieren, kinderen, volwassenen.
Er branden kaarsjes en er klinkt zachte muziek. Achter het huis staat een oud schoolgebouw dat ook door Dushi in gebruik is. In
een grote ruimte vol kleur aan een heel lange tafel drink ik koffie met onder andere Alex de Bokx, initiatiefnemer van het huis. Een grote man met grootse uitstraling. Die eerste ontmoeting laat me niet los.

 

We zitten met vijf volwassenen aan tafel, we spreken met elkaar en de deur van Alex’ kantoor is dicht . Ik hoor zacht geklop op de deur en we vallen stil. Er stapt een jongetje van een jaar of elf binnen. Zijn ogen zijn leeg, zijn gezicht is wit. Achter hem staat een gezinsouder en rustig loopt de jongen naar Alex. Die slaat een arm om hem heen en ik zie dat de jongen tegen Alex aanleunt. Met zachte stem vertelt hij dat hij zo meteen naar zijn oma gaat. Alex knikt, wenst hem een fijne middag en zegt dat hij hoopt dat het nu wel lukt met oma. Met een aai over zijn arm laat hij de jongen los en die gaat de kamer weer uit.
Even zag ik iets in de ogen van de jongen, toen hij daar leunde tegen Alex. Ik ben geraakt door de eenvoud van zijn boodschap, dat dat genoeg is om een bespreking van vijf volwassenen stil te leggen. Geraakt door het feit dat kinderen hier voorrang hebben. Geraakt door de ervaring dat deze kinderen hier eindelijk echt gezien worden.

Een vergeten doelgroep
Het Dushihuis is een plek voor kinderen die al veel stadia gepasseerd zijn. Kinderen die soms meer dan zeven ‘gezinnen’ achter de rug hebben, komen uiteindelijk bij Dushi terecht. Kinderen, soms nog maar vier  jaar oud, met grote hechtingsproblematiek, geen zelfvertrouwen en ontwikkelings- en/ of gedragsstoornissen. Een vergeten doelgroep, noemt Alex hen: ‘Het is ongekend hoe er met deze kinderen gesleept wordt. Soms lijkt het niet meer te lukken bij sommige van hen. Die hebben te veel gezien, te veel gehoord, te veel gevoeld. Gelukkig zien we bij veel kinderen nog wel veerkracht. Die hebben nog genoeg in huis om redelijk te herstellen en om mee te doen met alles wat het leven brengt. Toch blijft het een levenslang probleem, onveilige hechting. In alle fases van het leven is het weer aan de orde. Het is een vergeten doelgroep, er is zo weinig over bekend. Wij willen daar echt een verschil maken met het Dushiconcept.’

Basisvertrouwen
Toen ik Alex vroeg hoe het zo gekomen is, het ontstaan van het Dushiconcept, had ik me niet gerealiseerd dat zijn antwoord zo volledig zou zijn dat ik er zelfs een tweede keer voor terug moest komen. Vertrouwen, lijkt het thema van Alex’ leven te zijn. ‘Ik kies ervoor om te geloven in het goede in mensen. Dan is het leven veel mooier.’ Hij vertelt me over de route die hij afgelegd heeft voor hij in Ellecom terechtkwam. Hoe hij heeft gezworven en altijd weer ergens terechtkwam waar hij inspiratie opdeed, mensen ontmoette en erop durfde te vertrouwen dat het wel goed zou komen. Ook als het niet goed ging. Zó niet goed dat het bedrijf failliet ging dat hij met ziel en zaligheid van de grond af aan had opgebouwd. Ook omdat hij simpelweg niet met wantrouwen wilde leven. ‘Daar doe ik niet aan mee. Ik wantrouw niet, dat brengt me niets en zo wil ik het niet. Natuurlijk vraag ik me wel eens af of ik niet gewoon naïef ben. Maar ik weet heus wat er speelt en hoe dingen gaan, ik kies er alleen voor om me niet te laten leiden door angst.’

Alex heeft voor de oprichting van het Dushihuis van alles en nog wat gedaan. Zo was hij op z’n 26e al gastheer bij Le Garage (het restaurant van Joop Braakhekke), maar leidde hij ook zijn eigen evenementenbureau. Nooit eerder deed hij iets met kinderen, laat staan met getraumatiseerde kinderen. Tenminste, niet als werk. In het weekend had hij wel een pleegkind. Omdat hij begreep dat er ruimte nodig is om deze kinderen op te vangen en hij zelf ook die ruimte had. Toen zijn zaak in Amsterdam failliet ging en Alex in de buurt van Ellecom een tijdelijke woonplek vond, ging hij door met de opvang van zijn pleegkind. Maar het werden er meer. Veel meer. Het bleef namelijk niet onopgemerkt dat kinderen het goed hadden bij Alex. Als ik hem vraag wat hij in de weekenden ondernam met de kinderen, vertelt hij dat hij de kinderen vooral mee liet doen met zijn leven. Zo ging hij wel eens met ze naar een klassiek concert of uit eten, maar deed hij ook hele alledaagse dingen als een flinke boswandeling maken of koffiedrinken bij vrienden. ‘Kinderen kunnen heel goed bij volwassenen aansluiten, daar leren ze van, dat beleven ze op hun eigen manier. Het is juist een rijkdom om de dingen te blijven doen die je al deed, maar nu met een perspectief erbíj.’

Door het faillissement van zijn zaak ontstonden er nieuwe mogelijkheden. De weekendopvang van enkele kinderen groeide uit naar structurele opvang van een klein groepje kinderen. Alex kon via een goede vriendin een woning in Ellecom betrekken en woonde daar met zijn pleegkinderen. Hij was dag en nacht bij ze. ‘Het werd me duidelijk dat deze kinderen ernstig geschaad waren in hun basisvertrouwen. Als er überhaupt al sprake van een basisvertrouwen was.’ Het bracht hem ertoe kennis en vooral menskracht te gaan verzamelen om zo goed mogelijk voor de kinderen te kunnen zorgen. Langzaam maar zeker ontstond zo het Dushiconcept.

Lees verder in PDF

Dit is nog een verhaal uit magazine #3 van hetkind , met als thema Vertrouwen. Ellen Emonds was in 2012 leraar van het jaar PO, inmiddels is ze docente Pedagogische tact (bij het NIVOZ) en is tevens verbonden aan het Expertisecentrum EGO.

 

 

Magazine #4 Grenzen

Op 10 mei verschijnt het volgende magazine van het kind. Het vierde nummer draagt het thema Grenzen. U kunt nu al een aantal exemplaren bestellen voor uw school, uw organisatie of uw collega's. Klik dan op deze link. De kosten zijn gering. Het magazine wordt verkocht per 5 of 10 stuks, juist om het gesprek over goed onderwijs te stimuleren, om te inspireren en om jezelf en elkaar in de praktijk te legitimeren.