Onze Nieuwe School: 'De Mondriaanschool, vanuit een honger naar contextrijk leren'

20 juli 2015

Nieuwe vaardigheden, kennis en attitudes aanleren doen we van nature nooit ‘vanuit het niets’. We zijn dikwijls gedreven door nieuwsgierigheid of probleemsituaties. Toch ziet een leerling - nota bene tijdens zijn schooltijd - dat zelden zo! 'We prikkelen in ons onderwijs te weinig,' schrijft Thomas van Aalten - docent, schrijver en journalist - in zijn visie over de Amsterdamse Mondriaanschool, een van de (voorlopig) 39 plannen in het project Onze Nieuwe School. Hij pleit voor een school waarin leerlingen contextrijk leren, waarin de honger naar leren weer wordt aangewakkerd. Lees verder.

Vanaf mei roept de gemeente Amsterdam  iedereen op met een plan voor een nieuwe school of onderwijsvernieuwing. Dat gebeurt in samenwerking met Kennisland. Vóór 15 augustus kun je jouw plan indienen op een speciale site, Onze Nieuwe School, binnen een maximaal aantal woorden. Na deze deadline kan iedereen stemmen op de beste plannen, waarvan er maximaal 50 zich zullen presenteren voor de jury op 31 augustus. Hiervan worden er 10 à 15 initiatieven toegelaten tot een incubator, waarin de plannen zich ontwikkelen tot volwaardige onderwijsinitiatieven. De 3 à 4 meest kansrijke initiatieven gaan uiteindelijk door naar de kraamkamer. In deze laatste fase worden de scholen door de gemeente geholpen om hun school te starten.

Dit is het plan van Thomas van Aalten:

'De Amsterdamse Mondriaanschool'

“Scholieren zijn minder gemotiveerd en zien steeds minder de noodzaak van wat ze leren. Het is zaak om die honger weer aan te wakkeren. Daarom moeten we context aanbieden.”

“Wat ik zou willen is dat je gedurende de schooljaren steeds meer over jezelf leert, door te beginnen met kennis over de wereld.”

Vaak vraagt een docent van een leerling om een voldoende voor Economie te halen, maar vraagt hem zelden uit te leggen hoe de financiële crisis is ontstaan (en hoe je die kunt voorkomen). De docent vraagt van een leerling om bij Biologie te weten wat osmose is, maar vraagt hem zelden te onderzoeken hoeveel mensen met overgewicht in zijn straat wonen. De docent vraagt van een leerling om het motief in 'De Aanslag' bloot te leggen, maar niet of er overeenkomsten zijn tussen Facebook en '1984' van Orwell. De docent vraagt wat de hoofdstad van Noord-Holland is, maar niet waar de grootouders van de leerling zijn grootgebracht en in welke omstandigheden.

De Amsterdamse Mondriaanschool sluit aan bij verschijnselen als 'contextrijk leren' en 'verhalend onderwijsontwerpen'.

De school benadert alle eindtermen (zoals door het Ministerie van OCW aangedragen) niet vanuit een abstract containerbegrip ('Je gaat nu begrijpend lezen'), maar vanuit tastbare, materiële én minder tastbare zaken in de wereld om ons heen ('Je probeert te doorgronden wat dat billboard van je wil, en met welke middelen'). Het onderwijs is ingericht op basis van samenhangende processen en waarden, zowel op wereldniveau (hoe verhoudt Nederland zich tot de rest?) als op microniveau (hoe verhoud ik mij tot mijn subcultuur?).



Onze Nieuwe School: Plan #13 Thomas van Aalten

---

Heb jij een  echt plan voor een nieuwe school?
Tot 15 augustus kun je meedingen...

Ga naar de website van  Onze Nieuwe School, en lees over de veelbelovende ontwerpdag op 13 juni in De Balie en bekijk de video's op de website van Kennisland. klik hier en klik hier.

Deze bijdrage is tot stand gekomen via Willemijn de Jong, onderwijskundige en adviseur onderwijs bij Kennisland.