Onderzoeksproject 'Vrienden in de Klas' geeft leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte een stem

30 januari 2015

Met de invoering van Passend Onderwijs afgelopen augustus, komen er steeds meer kinderen met extra ondersteuningsbehoeften in reguliere klassen. Beleidsmakers, leerkrachten en ouders hebben inmiddels hun stem hierover laten horen. Maar hoe zit het met de stem van de betreffende kinderen? Het onderzoeksproject Vrienden in de Klas wil die kinderen een stem bieden, en ze zijn dus op zoek naar leerlingen die graag hierover mee willen praten. Ben je of ken je dus iemand in groep 7 of 8 met een Ontwikkelingsperspectief plan die op een reguliere school zit, geef je dan op via [email protected].

De invoering van Passend Onderwijs heeft ertoe geleid dat leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften in een 'reguliere' klas zitten. Hierbij is het van belang dat er niet alleen gelet wordt op passende ondersteuning in de schoolse vaardigheden, maar er dient ook aandacht te zijn voor de acceptatie van leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften.

Naar school in de buurt

Veel ouders van kinderen met zogeheten ‘extra ondersteuningsbehoeften’ geven dan ook de voorkeur aan onderwijs in een reguliere setting zodat hun kind meer in contact komt met kinderen uit de buurt. Een speciale school staat vaak niet in de buurt, waardoor kinderen het contact met buurtgenootjes moeilijk opbouwen of snel verliezen. Toch blijkt dat fysieke aanwezigheid onvoldoende is om sociale contacten op te doen voor kinderen met extra ondersteuningsbehoeften. Aanwezig zijn in een reguliere onderwijssetting is slechts een basisvoorwaarde voor acceptatie in de klas.

Sociaal welbevinden

Uit diverse onderzoeken blijkt dat kinderen met emotionele- en of gedragsmoeilijkheden vaak moeite ervaren in de acceptatie door klasgenoten en het sluiten van vriendschappen. Dit is een zorgelijke constatering, want afwijzing door leeftijdsgenoten en het ontbreken van vriendschappen in de basisschoolleeftijd heeft vaak negatieve effecten op de ontwikkeling van kinderen. Hierbij kan gedacht worden aan lage leerprestaties, depressiviteit, en internaliserend en/of externaliserend probleemgedrag.

Leerlingen met emotionele- en of gedragsmoeilijkheden worden vaker afgewezen en hebben minder vrienden dan leerlingen zonder gedragsmoeilijkheden. In een klassituatie zijn er verschillende partijen die een belangrijke rol spelen in het ontstaan of in standhouden van moeilijkheden in acceptatie en vriendschappen. De leerkracht speelt een belangrijke rol in het stimuleren van de sociale relaties in de klas. Maar, naast de leerkracht, spelen ook klasgenoten een grote rol en natuurlijk de leerling met een gedragsprobleem zelf.

Onderzoeksproject Vrienden in de Klas

Het onderzoeksproject ‘Vrienden in de Klas’ heeft als één van de doelen te komen tot handvatten voor leerkrachten waarmee de acceptatie en vriendschappen van leerlingen met gedragsproblemen in de reguliere klas kan worden gestimuleerd. Het project wordt gefinancierd door Stichting Kinderpostzegels Nederland en de afdeling Orthopedagogiek van de Rijksuniversiteit Groningen.

Kinderen gezocht!

Voor dit onderzoeksproject wordt gezocht in Noord Nederland naar kinderen:

• met een Ontwikkelingsperspectief plan voor de sociaal-emotionele ontwikkeling of gedrag,


• die in groep 7 of 8 zitten, en


• regulier onderwijs volgen of hebben gevolgd.

De kinderen die meedoen aan het onderzoek “Stem van het Kind” dragen bij aan de mogelijkheden om de behoeften van kinderen mee te nemen en gehoord te laten worden. Door hun stem te laten horen, worden ze deelnemers en gesprekspartner van Vrienden in de Klas. Uit waardering voor deelname krijgen de kinderen een klein bedankje.

Meer informatie en aanmelding

Meer informatie over het onderzoeksproject en de diverse deelstudies (zo zijn er ook expert-panels die gevormd worden door leerkrachten uit het regulier onderwijs die leerlingen met gedragsproblematiek in hun klas hebben, waarvoor nog deelnemers worden gezocht) is te vinden op de website www.vriendenindeklas.nl. Voor opgave of vragen kunt u contact opnemen met Renske de Leeuw via [email protected].