Onderwijsavond Ludo Heylen: 'We weten het al heel lang en toch is praktijk anders'

5 oktober 2013

 ‘’Leren is iets dat we samen opbouwen. Leren heeft alleen zin als het voor kinderen zinvol en betekenisvol is. Dat weten we al heel lang en toch zien we dat vaak niet terug in de praktijk.’’ Ludo Heylen sprak over het thema 'Perspectief Nemen: de kern van leraar zijn' op 20 maart 2012. Heylen was te gast op Landgoed de Horst in het kader van de Onderwijsavonden. Hij legt verbinding tussen theorie en praktijk, tussen wetenschappelijke hypotheses en een vertaling waar de leraar in de klas mee aan het werk. Ank van Alebeek was aanwezig en zij geeft ons een video-impressie van 20 minuten.


'Soms heb ik de indruk dat de tijd die nodig is om theorie naar praktijk te brengen, wat 200-300 jaar gelden gebeurde in de positieve wetenschappen,  dat wij in die vertaling  zitten met de menswetenschappen.  De geneeskunde heeft ons  geleerd dat we misschien 150 jaar moeten wachten voordat het vertaald is. Maar mensen zoals Piaget (1886-1980), Vygotski (1886-1934), Bruner (1915-   ), Ausubel (1918-2008) hebben intussen ook heel wat andere mensen geïnspireerd, dat is doorgegroeid.  En met nogal wat andere concepten. O.a. Pedagogische Tact (NIVOZ, Luc Stevens) is een beetje geïnspireerd op dat sociaal-constructivisme, maar ook Embodied Congnition, Situated learningen  en al dat soort zaken…

Het komt er op neer: het vertrekt en het begint bij de lerende, het begint bij de motivatie, het is daar waar we moeten starten. Is er geen motivatie, dan kunnen we niet verder gaan.

Heylen stipt het verschil aan tussen fixed mindsets en growth mindsets, het onderzoek van Carol Dweck en stelt de vraag: wat betekent dat voor ons onderwijs?

Hij kom in zijn redevoering ook uit op een citaat van Ghandi:
'Alles wat je doet voor mij, maar zonder mij, dat doe je tegen mij’

En sluit af met de filosoof Martin Buber , die zijns inziens van grote invloed is op zijn eigen ontwikkeling.

'Onderwijs heeft met interactie te maken en Buber heeft dat mooi omschreven door te zeggen: eigenlijk besta ik niet. Ik besta alleen in interactie. Dat kan met iets zakelijks,het IK-HET. Of met personen of de natuur, het IK-GIJ'.

En hij spreekt  over twee grondhoudingen. 'Over de keuze om in relatie te treden met, in ontmoeting te gaan met. Dan zitten we  op niveau  drie  van perspectief nemen. In die  interactie, in die dynamiek  is het niet meer duidelijk wie perspectief neemt bij wie. Dan is het zo dialogisch, dat je eigenlijk niet meer weet wie initiatief neemt en wie volgt.

Buber was eigenlijk zijn tijd vooruit'.



Ludo Heylen is directeur van het CEGO, het Centrum van ErvaringsGericht Onderwijs  in Leuven. De videoregistratie is van Ank van Alebeek.