MeetUp010 gemist? ‘Ieder kind heeft recht op een optimistische omgeving’

24 maart 2015

Sarina Hoogendam – zelf leerkracht op het Educatief centrum in Rotterdam – was een van de ruim 200 bezoekers van de MeetUp#010, vorige week donderdagavond op het Albeda College. Zelf is ze initiatiefneemster van een aantal onderwijscafés in de stad en zeer betrokken bij kinderen die uit het reguliere onderwijssysteem zijn gevallen. Dit is haar verslag van de avond, dat georganiseerd was door acht collega-docenten uit het Rotterdamse n.a.v. een uitzending van Tegenlicht, anderhalve maand eerder. Onder haar bijdrage vind je ook een videoregistratie en hier de twitterlijn van de avond.

Op zondag 1 februari zond de VPRO de Tegenlicht-documentaire ‘De onderwijzer aan de macht’ uit. Anderhalve week later opperde juf Else Marike Visser op Twitter het idee voor een Rotterdamse MeetUp. Dit leverde zoveel reacties op dat een groep leraren uit Rotterdam de handen ineen sloeg en ook in actie kwam. Op donderdagavond 19 maart was het zover. Er was een programma vol met inspirerende voorbeelden, van leerlingen, leraren en ouders. En met sprekers, zoals wethouder Hugo de Jonge, hoofdinspecteur Arnold Jonk en NIVOZ-directeur Luc Stevens.

Na een flitsende dans van de leerlingen van het Albeda Dans College opende Else Marike Visser de avond en kondigde presentator Ferd van den Eerenbeemt de eerste spreker aan: Hugo de Jonge, wethouder van Onderwijs, Jeugd en Zorg.

Hugo de Jonge: ‘Rotterdamse kinderen verdienen de beste leraren.’

Hugo de Jonge benadrukte dat juist Rotterdam de beste leerkrachten moet hebben. Onderwijs speelt namelijk een sleutelrol als het gaat om het wegwerken van achterstanden. Daarom heeft de gemeente de Rotterdamse Onderwijs CAO, waarin extra mogelijkheden worden geboden voor bijvoorbeeld scholing van leerkrachten. En heb je als leerkracht een goed idee om het onderwijs te verbeteren? Dan kun je een beroep doen op het innovatiefonds.

Piet Boekhoud: ‘Ieder kind heeft recht op een optimistische omgeving.’

De volgende spreker was Piet Boekhoud, directeur van ‘De Nieuwe Kans’, een organisatie die jongeren vanaf 18 jaar de mogelijkheid biedt om hun situatie te verbeteren. Hij pleitte voor een pedagogiek van optimisme. Ieder kind heeft recht op een optimistische omgeving. Een dubbeltje kan een kwartje worden, maar daar heb je wel een leraar voor nodig die dat gelooft. Een leerling is als het ware een ruwe diamant. Pas als je gaat slijpen, komt de schitterende binnenkant tevoorschijn. En alleen een andere diamant kan een diamant slijpen. Jij, leraar, bent die diamant, was zijn boodschap.

Leerlingen Wolfert Lyceum: ‘Het Education Design Lab zorgt voor leuker onderwijs.’

Vier vwo-leerlingen van het Wolfert Lyceum in Bergschenhoek vertelden over hun Education Design Lab op hun school. Lees ook dit artikel in Trouw. Het Lab is bedoeld om leerlingen te laten meedenken om het onderwijs leuker, efficiënter en beter maken. Zo hebben ze de ‘groene kaart’ bedacht. Deze mag ingezet worden door leerlingen tijdens een les om zelfstandig te kunnen werken aan leerstof, ook aan leerstof van een ander vak. De kaart mag alleen gebruikt worden als je voor dat vak gemiddeld een 7,5 staat. Ook hebben ze een Tip-Top kaart ontworpen, waarop leerlingen tips en tops voor de leerkracht kunnen schrijven. Op die manier krijgt de leraar inzicht in zijn lesgedrag.

Erica Geers: ‘Wij leveren de hele dag het hele jaar door Montessori onderwijs in twee talen.’

Erica Geers, oprichter van de CASA-school in Pijnacker, deed verslag hoe ze met veel passie en doorzettingsvermogen deze school mogelijk heeft gemaakt. De school is in 2011 gestart en heeft nu ruim tweehonderd leerlingen. De school is all day all year open, vijftig weken per jaar van 8.00 tot 18.00 uur. Leerlingen zijn welkom vanaf drie jaar. Iedere groep bestaat uit 45 leerlingen en heeft een Nederlandstalige en een Engelstalige leerkracht.

Mariëlle Montizaan: ‘De bordsessies zijn een groot succes.’

Mariëlle Montizaan, leerkracht van groep 8 op basisschool De Driemaster in Hoek van Holland, doet wekelijks ‘bordsessies’ (lees het artikel achter de link) met haar leerlingen. Ze stellen zelf doelen op en bedenken hoe ze deze kunnen evalueren. De bordsessies duren een kwartier en geven de leerlingen en leerkrachten inzicht in wat er leeft in de klas. De leerlingen zijn op deze manier verantwoordelijk voor hun eigen leerproces. Bordsessies zijn onderdeel van het programma LeerKRACHT, maar werden niet eerder ingezet voor leerlingen. Een suggestie uit de zaal was ook eens te kijken naar ‘scrummen’. Vergelijkbaar met bordsessies en goed bruikbaar in het Voortgezet Onderwijs.

Na een prachtig vertolking van Another brick in the wall door twee leerlingen van het Scala Rietvelden, begon het panelgesprek dat als titel ‘Trots op Rotterdams Onderwijs’ droeg.

Gitte Nagel vertelde hoe ze op het VSO Herenwaard jongeren met een heel laag IQ via stages naar een plek op de arbeidsmarkt leiden. Dit doen ze door naar de kwaliteiten van elke leerling te kijken en veel samen te werken met de buurt. Arjan Spruit, student lerarenopleiding geschiedenis en actief voor Mentoren op Zuid, gaf aan hoe studenten en leerlingen veel van elkaar kunnen leren als ze gekoppeld worden via het project Mentor in de klas. Selma Klinkhamer legde uit waarom ze op RVC De Hef niet werken met een zorgcoördinator, maar met een ‘succescoach’ en waarom ze iedere dag starten met coachingsgesprekken, voor zowel de leerkrachten als de leerlingen. Wieneke Gunneweg vertelde dat er in Rotterdam West - dankzij de inzet van ouders - een nieuwe Vrije School wordt gestart. Allemaal mooie voorbeelden van good practice.

Arnold Jonk: ‘Scholen moeten vaker horen waar ze goed in zijn.’

Arnold Jonk, hoofdinspecteur Primair Onderwijs, verzekerde iedereen ervan dat de voorbeelden van good practice bekend zijn bij de inspectie en zeer worden gewaardeerd. ‘We zeggen het vaak tegen elkaar maar te weinig tegen de scholen.’ Dat gaat in de toekomst zeker meer gebeuren, want het is belangrijk dat scholen horen wat ze goed doen. Ook geeft de inspectie desgevraagd aan scholen advies waar ze moeten zijn voor goede voorbeelden. ‘En dan noemen we niet één school, maar wel vijf. Want er is niet één manier om goed te zijn.’

Luc Stevens: ‘Het gaat om de relatie. Leraar, jij doet ertoe!’

Luc Stevens - founding father van het NIVOZ - reflecteerde op de avond en stelde dat het centrale thema Eigenaarschap was. Leraar en leerling vormen samen het onderwijs. De vraag die de leraar steeds moet stellen is: Wat vragen de leerlingen van mij en wat hebben ze van mij nodig? De leraar is zijn eigen instrument. Leraren weten dat zij ertoe doen in de ogen van de leerlingen. De vragen van leerlingen zijn complex en niemand kan het meer alleen. Je hebt elkaar heel hard nodig. Het is de relatie waar alles begint. De relatie met de leerlingen. En de relatie met de collega’s. Onderwijsvernieuwing ontstaat alleen daar waar de relatie met leerlingen en collega’s vernieuwd wordt.

Ferd van den Eerenbeemt: ‘Geef het stokje door!’

De avond eindigde met een oproep van moderator Ferd van de Eerenbeemt. Laten we deze goede voorbeelden gebruiken om onszelf en anderen te inspireren. Geef het stokje door en wie weet komt er al snel een volgende MeetUp010.

Sarina Hoogendam is docente op het Educatief centrum in Rotterdam, onderdeel van de stichting Horizon.

Hoge opkomst bij eerste MeetUp010

Een verslag van Jos van Nierop, van de site van de Hogeschool van Rotterdam