Liefde is de hefboom voor de menselijke ziel

14 juli 2017

‘Ik was al overtuigd van de voordelen van menselijke verbondenheid voor we met het experiment in Gennevilliers begonnen, maar de kracht ervan had ik niet kunnen vermoeden: als alles in een leefomgeving zo is uitgedacht om voortdurend toe te werken naar positieve ontmoetingen, wederzijdse hulp, vertrouwen, begrip en empathie, voelen de kinderen zich verbonden met elkaar, helpen ze elkaar, werken ze samen, lachen en delen ze de hele dag door.’ In 2011 startte Céline Alvarez met een driejarig experiment in een school in Gennevilliers, een kansarme plaats in Frankrijk, met steun van de minister van Onderwijs. Hij moedigde haar aan om samen met wetenschappers testen uit te voeren om de ontwikkeling van de kinderen te kunnen evalueren. De mensen van voorschool.net schreven een uitgebreid artikel over het werk van Céline Alvarez.

Wetenschappelijk onderzoek laat zien, dat er wonderen gebeuren als je bij onderwijs en opvoeding dit als je uitgangspunt neemt: kinderen zijn van nature erg leergierig en sociaal.

Om deze natuurlijke eigenschappen tot hun recht te laten komen, heeft een kind ontwikkeling van zijn zogenaamde executieve functies nodig. Dit gaat niet vanzelf. Het heeft hiervoor liefdevolle begeleiding en aanmoediging nodig op het moment dat het daar om vraagt.

Als aan deze en andere voorwaarden is voldaan, kan de verwondering beginnen. En de verbazing. Bij de volwassene. Niet bij het kind. Het kind weet niet beter dan dat dit de normaalste zaak van de wereld is. En lacht.

Het experiment
In 2011 startte Céline Alvarez met een driejarig experiment in een school in Gennevilliers, een kansarme plaats in Frankrijk, met steun van de minister van Onderwijs. Hij moedigde haar aan om samen met wetenschappers testen uit te voeren om de ontwikkeling van de kinderen te kunnen evalueren.

Bij het experiment maakte Alvarez gebruik van de nieuwste wetenschappelijke inzichten over onderwijs. Niettemin verrasten de resultaten wetenschappers en haarzelf, zo schrijft Céline Alvarez in haar boek, De natuurwetten van het kind:

'Al vanaf het eerste jaar waren de resultaten zo opmerkelijk, dat ze maar moeilijk te geloven waren zonder objectieve meting – althans, niet voor hen die de kinderen niet dagelijks zagen.'

Onmogelijk
Deskundigen waren vooraf sceptisch geweest:

‘De experts hadden me gewaarschuwd dat het onmogelijk zou zijn om het eerste jaar al een positief effect te krijgen, daar was tijd voor nodig.’

Toch zei het verslag van de testen al in juni van datzelfde schooljaar het tegenovergestelde: ‘Alle leerlingen, op één na, gaan sneller vooruit dan de norm, velen hebben een aanzienlijke vooruitgang geboekt. De leerling die niet vooruit is gegaan in vergelijking met de norm, is ook degene die in de loop van dat jaar het vaakst afwezig was.

Sommige kinderen, die aan het begin van het schooljaar een achterstand van enkele maanden of zelfs enkele jaren hadden in vergelijking met de norm, hebben die norm niet alleen gehaald, maar op het vlak van bepaalde fundamentele cognitieve dimensies en competenties ook overschreden.'

Plezier
Maar dat vond Alvarez niet het opmerkelijkste:

‘Het opvallendst was dat dit aanleren vooral met veel plezier, heel snel en heel gemakkelijk gebeurde.’

Onderstaande video geeft een indruk van de resultaten:

Classe maternelle, Gennevilliers: 



Classe maternelle, Gennevilliers from Céline Alvarez on Vimeo.

Ouders van hun stuk gebracht
Ook opmerkelijk was de reactie van de ouders:

‘Ook de ouders merkten grote veranderingen: de kinderen werden rustig, zelfstandig, ze hadden veel zelfdiscipline en zorgden ook spontaan voor andere kinderen, ze waren altijd bereid te helpen als dat nodig was. Hun relaties met anderen waren opmerkelijk rustiger geworden.

De getuigenissen die we filmden, spraken voor zich: ouders vertelden over hun aanvankelijke terughoudendheid en over hoe die houding veranderde naarmate hun kinderen veranderden. Allemaal stelden ze hetzelfde vast: hun kinderen waren rustig, leerden snel, vertrokken enthousiast naar school, waren ordelijk en zelfstandig, hun taalvaardigheid nam toe en ze lieten vooral een grote vrijgevigheid en empathie zien.

De ouders waren van hun stuk gebracht: hun kinderen keken minder televisie, wilden leren en broertjes en zusjes, neefjes en nichtjes helpen, ze wilden ook voortdurend lezen.

Ze waren hongerig, wilden weten en leren en dat zorgde soms voor onverwachte problemen: nu wilden ze plots bij elk bord op straat stilstaan om het te ontcijferen of wilden ze de hele tijd naar de plaatselijke bibliotheek om hun honger om elke avond een nieuw boek te lezen, te stillen’


Lees verder