Innovatieproject SlimFit: benutten van expertise van meer mensen

17 december 2011

Kim van Haeften probeert sinds 2010 met een veranderteam en een projectteam op de Torenuil in Ijsselstein vorm te geven aan een onderwijsinnovatie gericht op een ander organisatieprincipe ten behoeve van het kind. Het innovatieproject ‘SlimFit’ draagt een aantal doelen: meer genieten, meer expertise in school en minder werkdruk, voor alle partijen. Met andere woorden: de leerresultaten en werkplezier gaan omhoog.

SlimFit  is een innovatieproject waar een flink aantal leerkrachten van onze school met veel enthousiasme aan werken. Het is een gezamenlijk leerproces waarbij je van te voren nog niet een heel helder beeld voor ogen hebt, hoe het er over drie jaar uit ziet. Er doen flink wat scholen mee, ongeveer een kleine 70. In bijeenkomsten worden ideeën en vormen uitgewisseld en concepten bedacht. Samen maken we er wat moois van. Het is enerverend om mee te maken dat er al heel wat moois is ontstaan.

Op de Torenuil In IJsselstein hebben we besloten waarmee we concreet  mee aan het werk gaan. We kijken welke taken we weg kunnen halen, denkend aan magazijnen opruimen en Creadag en zo verder. Ook kijken we wie we binnen de school kunnen halen, om met ons deze taken anders te organiseren, zodat wij ons nog meer kunnen richten op onze expertise. Binnen SlimFit maken we ook gebruik van Framework (passend onderwijs) en de CED groep (handelingsgericht werken).  Ons onderwijs zou er over een jaar of twee misschien wel zo kunnen uitzien:

Maandagochtend 8.30 uur
Meester Rob heeft al wat rekenwerk neergelegd op het ‘rekenplein’. Leerlingen van verschillende leeftijden zoeken een plaats op het plein en gaan alvast zelf aan de slag. Op verschillende hoeken van het plein geven verschillende leerkrachten verschillende instructies. De kinderen weten zelf bij welke instructie ze aanwezig moeten zijn, want dat staat op hun dag of weekkaart.
Onderwijsassistent Aya let op de kinderen die zelfstandig aan het werk zijn. Sommige leerlingen zetten in het muzieklokaal alvast de apparatuur klaar, want ze krijgen zo muziekles van Maria.

Een ander voorbeeld is van een school die een personeelslid tot brugwachter heeft  gemaakt. Die persoon is de brug tussen ouders en leerkrachten. Zij loopt elke ochtend een tijd tussen de ouders en het personeel rond en biedt een luisterend oor. Zij verbindt.

Een derde voorbeeld is dat van een school met een huiskamer. Een prikkelvrije ruimte die is bedoeld voor de kinderen. Ook daar wordt aandacht gegeven aan kinderen in de vorm van een luisterend oor en een knuffel of andere hulp.

Ons project op de Torenuil krijgt meer vorm en wat het uiteindelijk gaat worden ga ik u nog vertellen als ik het ook weet. Ik heb er in ieder geval zin in.

Waar komt het woord SlimFit vandaan?

Nederlands: Slim: slimmer organiseren van het onderwijs. Fit: iedereen zou zich beter (fitter) moeten voelen, doordat personeel meer aangesproken wordt op kwaliteit en affiniteit (doe wat je goed kunt en wat je leuk vindt)

Engels:  Slim: magerder door minder leerkrachten (door bijv. lerarentekort of aantrekken onderwijsondersteuners) Fit: het past iedere school

Ambities van SlimFit op de Torenuil

• SlimFit gaat ervoor zorgen dat leerkrachten meer ingezet worden op hun pedagogisch-didactische kwaliteiten (lesgeven)


• Vakken geven waar je goed in bent en die je leuk vindt


• Inzetten extra/ander personeel voor ondersteuning: stagiaires, ouders, gepensioneerden, mensen van verenigingen bij bijv. sport, expressie, activiteiten (bijv. organiseren sportdag, schoolreis), NME, techniek, lezen, wereldoriëntatie


• SlimFit gaat ervoor zorgen dat leerkrachten meer tijd hebben voor ontwikkeling en verdieping, waardoor het onderwijs nog meer op maat gegeven kan worden


• SlimFit gaat ervoor zorgen dat het werkplezier en motivatie van leerkrachten en kinderen toeneemt


• SlimFit gaat ervoor zorgen dat kinderen beter en leuker leren

SlimFit is een innovatieproject dat valt onder de regeling Innovatie impuls Onderwijs, gesubsidieerd door het ministerie van OCW. DUO financiert en informeert onderwijsdeelnemers en onderwijsinstellingen en organiseert examens. Zo maakt DUO onderwijs mogelijk. Meer informatie is te vinden op SlimFit



SlimFit is een innovatieconcept waarbij scholen gaan werken vanuit een ander organisatieprincipe. De jaargroep met de leerkracht is de klassieke organisatie vorm. In dit concept ‘SlimFit’ wordt de jaargroep vervangen door een unit met 70 tot 90 leerlingen. In een unit wordt passend onderwijs gegeven door een gedifferentieerd team van medewerkers (van universitair geschoold tot MBO 3, van startend personeel tot senioren, van parttime tot fulltime, van binnen en buiten de school). ICT en digitaal leren worden hierin optimaal benut. Binnen het team worden verschillende rollen en taken gerealiseerd. De leerkracht wordt ingezet op kerntaken op HBO-niveau. Een school moet gaan denken, organiseren en handelen vanuit de onderwijsbehoefte van kinderen, gekoppeld aan talenten en mogelijkheden van teamleden. Hierdoor leidt SlimFit tot een hogere arbeidsproductiviteit, een gedifferentieerde arbeidsorganisatie, meer arbeidssatisfactie, een beter carrièreperspectief en een verbetering van de onderwijskwaliteit.

Schooltype en afbakening:
•    PO
•    Zowel kleine als grote scholen kunnen dit innovatieconcept invoeren
•    Grote scholen kunnen de innovatie starten in een deel van de school

Schoolkenmerken:
•    Scholen die bereid zijn het leerjaarklassensysteem los te laten
•    Scholen die bereid zijn personeel flexibel in te zetten
•    Er dient een goede communicatielijn naar de ouders te zijn
•    Het instrumentarium en de veranderprincipes bij TOM
     (Teamonderwijs op maat) scholen kunnen bij uitstek worden ingezet

Dit is een bijdrage van Kim van Haeften, leerkracht op de Torenuil in IJsselstein.