Hoe zou het zijn om te vragen 'Wie ben je?' in plaats van 'Wat doe je?'

27 juni 2014

'Het intuïtieve brein is een heilig geschenk en het rationele brein een trouwe dienaar. We hebben een maatschappij gecreëerd die de dienaar eert en zijn het geschenk vergeten', aldus Albert Einstein. Coach en spreker Anouk van der Schans beschrijft de trend die druk zijn heet en stelt een alternatief voor. 'De algehele mindset is dat je druk moet zijn want dan ben je belangrijk, maar niet gestrest want dan heb je het niet onder controle.'Maar we zijn niet onze gedachten, ons lichaam of onze acties. We zijn veel meer allesomvattend.' Haar blog over doen en zijn. 

De laatste tijd overvalt mij steeds vaker de vraag waarom we met z’n allen zo druk zijn. Het lijkt wel alsof we er niet bij horen als we het niet druk hebben. Zo had ik ooit een collega die altijd met snelle pas de gang door liep. Op een dag zei ik tegen hem: ‘Wat loop je snel.' Waarop hij angstig vroeg: ‘Het ziet er toch niet gehaast uit?’ De algehele mindset is dat je druk moet zijn want dan ben je belangrijk, maar niet gestrest want dan heb je het niet onder controle.

Het gaat steeds vaker om wat je doet in plaats van wie je bent. Op een borrel of feestje wordt er standaard gevraagd ‘Wat doe je?’ Hoe zou het zijn om te vragen ‘Wie ben je?’ Je bent immers niet wat je doet. Wie ben je dan wel en waar komt deze drang om te doen vandaan?

In mijn beleving komt dit voor uit angst. Angst om niets voor te stellen. Angst om niet goed genoeg te zijn. Angst om niet te overleven. Angst om ons over te geven aan wat het leven ons te bieden heeft. Door te doen blijven we in controle (denken we).

Ook ik word af en toe overvallen door het gevoel niets waard te zijn op het moment dat ik maar weinig heb gedaan. Dit gevoel wordt dan aangestuurd door mijn gedachten over de situatie. Doordat ik geloof dat ik nuttig moet zijn, m’n potentieel moet benutten, etc. Maar is dit wel waar? Het is op zo’n moment de uitdaging m’n gedachten te aanschouwen en te onderzoeken op waarheid. De vier vragen van Byron Katie om je eigen gedachten te onderzoeken zijn hier een krachtig instrument voor:

1. Is het waar? (Ja of nee. Bij nee ga naar vraag 3)
2. Kun je absoluut weten dat het waar is? (Ja of nee)
3. Hoe reageer je, wat gebeurt er, wanneer je die gedachte gelooft?
4. Wie zou je zijn zonder de gedachte?

Veel van onze gedachten (over onszelf) zijn ontstaan in onze kindertijd. Inprentingen van maatschappij, school, ouders etc. maken dat we zijn gaan geloven dat dit is wie we zijn. Maar we zijn niet onze gedachten, ons lichaam of onze acties. We zijn veel meer allesomvattend. Mindfulness kan ons helpen hiermee contact te maken. Door bijvoorbeeld je aandacht naar je ademhaling te laten gaan kom je in het huidige moment. Hiermee laat je alle gedachten over verleden en toekomst even los. Waardoor er meer contact komt met het allesomvattende, de toeschouwer, bewust-zijn, Liefde. Dat maakt de laatste vraag van Byron Katie zo sterk. Want zonder die bepaalde gedachte ben je vrij, de ruimte waarin aanvaarding is voor alles wat zich aandient.

Lees verder.

Anouk van der Schans is adviseur, coach, blogger en spreker over bewust-zijn en verandering.