Goed onderwijs vraagt om goede onderwijsbijeenkomsten, zoals in De Balie

27 december 2013

Afgelopen kalenderjaar besteedde het Amsterdamse debatcentrum de Balie aandacht aan het onderwijs. 'En dat is een goede zaak,' schrijft Simon Verwer, die een recensie schreef n.a.v. de laatste aflevering, vorige week vrijdagavond 20 december. 'Een goede onderwijsbijeenkomst organiseren is een kunst op zich. Doorgaans zijn de onderwerpen te breed, de doelen te vaag en ontbreekt er een vorm van opbrengst Maar deze aflevering van ‘De Balie leert’ is van zeer hoge kwaliteit.' De jonge onderwijsfilosoof en docent Verwer raadt iedereen aan de video (zie onder) terug te kijken. 'Het is je tijd meer dan waard.'

In iedere samenleving sinds mensenheugenis staat het onderwerp onderwijs in het centrum van de polis. Het is zowel voor individuen als voor de gemeenschap een zaak van belang: onderwijs is een bron van vooruitgang, zowel qua beschaving als qua welvaart.

Van enige afstand beschouwd kan men stellen dat het Nederlandse onderwijs nog nooit zo goed is geweest: de leerlingen kunnen en weten steeds meer, de toegang tot kennis en ontwikkeling was nog nooit zo laagdrempelig en iedere burger heeft recht en toegang tot onderwijs. Een van de historische constanten in de geschiedenis van de onderwijsdenken is echter ontevredenheid.

Deze productieve ontevredenheid is een belangrijke bron van innovatie en verbetering. Het idee dat het beter kan bracht ook vorige week vrijdag 20 december een groep passievolle leraren, schoolleiders en politici in Amsterdam bij elkaar over het belang van ‘maken’ in het onderwijs. In deze recensie treft u een korte weergave van de inhoud met wat verdiepingsvragen ter overdenking.

§1. De serie ‘De Balie leert’

Sinds enige tijd besteedt het debatcentrum de Balie aandacht aan het onderwerp onderwijs en dat is een goede zaak. Een goede onderwijsbijeenkomst organiseren is namelijk een kunst op zich, waarover hieronder meer. Bovendien stelt de Balie de bijeenkomsten beschikbaar via livestreams (tijdens) en op Vimeo (na afloop) waardoor je het terug kunt kijken. Eerdere bijeenkomsten waren onder meer:

1) ‘Aap, Noot, Microsoft‘ – maart 2013, met o.a. Jelmer Evers, Frum van Egmond en Maurice de Hond.
2) ‘Onderwijs: vermogen van morgen‘ – september 2014, met o.a. Gert Biesta, Luc Stevens, Roger Standaert en Jan Anthonie Bruijn.
3) ‘Beleid // praktijk‘ – oktober 2014, met o.a. Eric van ‘t Zelfde, Jasmijn Kester en Arnold Jonk.

De beschrijving van deze aflevering luidde:

In de tweede aflevering van De Balie Leert, bespreken we het belang van vakmanschap en de mentaliteit die daarmee gepaard gaat. Naar aanleiding van ‘The Craftsman’ van Richard Sennett onderzoeken we het belang van de verbinding tussen het hoofd, hart en handen en de kennis die hiertussen wordt uitgewisseld. (…). Deze avond bespreken we of we deze verbinding in het onderwijs niet veel meer tot stand moeten brengen. En hoe kunnen we Sennetts pleidooi toepassen om een lans te breken voor het praktijkonderwijs?

Om deze belangrijke vraag te beantwoorden waren er 3 sprekers, te weten Arjan van der Meij (docent op De Populier in Den Haag), Thieu Besselink (oprichter van ‘The Learning Lab‘ en mede-ontwerper van docentenopleiding ‘De Nederlandse School) en Anja Vink (onderzoeksjournalist, auteur van het boek ‘Van deze kinderen ga je houden‘).

§2. De kunst van een goede onderwijsbijeenkomst

Nu is het maken van een goede onderwijsbijeenkomst een kunst op zich. Doorgaans zijn de onderwerpen te breed, de doelen te vaag en ontbreekt er een vorm van opbrengst. Bovendien zijn onderwijsmensen vaak eigenwijs. Dat maakt ze interessant maar ook lastig. Ook de Balie heeft moeten zoeken naar een goede balans tussen sturen en ruimte bieden. Met name het creëren van interactie van hoge kwaliteit blijft een lastig punt, zelfs met een ervaren spreekstalmeester als Felix Rottenberg.

Lees verder

Simon Verwer  zat in de eerste lichting student-docenten van het project – Eerst de Klas – , het traineeprogramma voor excellente academici in het bedrijfsleven en het onderwijs. Sinds zomer 2012 is hij onder meer docent op het Hyperion Lyceum in Amsterdam. Hij vormt – met Eke Rebergen – een duo Denkfiguren.

Plakken en knippen voor iedereen - docent Arjan van der Meij

Zijn eigen blog n.a.v. de avond in De Balie en de volledige tekst van zijn presentatie

De aflevering 2  van De Balie Leert

I.s.m. Iona Stichting