De School: een co-creatie van staf, leerlingen en ouders

19 januari 2015

De School in Zandvoort verzorgt vanaf 2008 gewoon basisonderwijs, maar op een ongewone manier. Het is een school met flexibele schooltijden: onderwijs en opvang gaan samen. Daarnaast kent het een sociocratische organisatie en besluitvorming en is het onderwijs thematisch en geïntegreerd. Daarmee is het een co-creatie van staf, leerlingen en ouders. Een bijdrage van schoolleider Marjolein Ploegman.

Flexibele schooltijden zijn een logisch middel om maatwerk voor elke leerling mogelijk te maken. Met dit ‘passend onderwijs’ biedt De School elk kind de mogelijkheid om zijn potentieel in de breedte te ontwikkelen. Wij zijn dus 50 weken per jaar open, van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 18.00 uur. Binnen deze tijden volgen kinderen onderwijs. Het aantal uren varieert per leerling en is minstens 940 uur per jaar.

Het jaar verdelen we in vijf periodes van tien weken. Elke periode staat een ander thema centraal en de leeractiviteiten zijn gelinkt aan deze thema’s. Elke tien weken is er minstens één educatieve excursie. Met iedere leerling en zijn ouders wordt elke tien weken een persoonlijke leerplan samengesteld en besproken. In dit leerplan kan er worden gevarieerd in inhoud, volgorde, werkwijze en tijd. De leeractiviteiten zijn divers: van taal en rekenen tot koken en dansen, van Engels en filosofie tot yoga, techniek en expressieve vakken. Er wordt individueel gewerkt, in kleine groepjes en in grotere groepen.

De School besteedt veel aandacht aan leren samen-leven (burgerschap, omgaan met elkaar, besluiten nemen, leiding krijgen en nemen) en gezondheid (beweging, buitenactiviteiten en wij verzorgen voor alle leerlingen lekker en biologisch eten en drinken). Op deze wijze bevorderen wij de brede vorming van kinderen. Het onderwijs richt zich op de emotionele en verstandelijke ontwikkeling, op de ontwikkeling van de creativiteit en het verwerven van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden (conform de ‘kerndoelen primair onderwijs’).

De School is een 'co-creatie' van staf, leerlingen en ouders.

“Kinderen krijgen gelijke kansen, als ze ongelijk onderwijs kunnen genieten”.

Speerpunten
De School biedt elk kind een leerarrangement dat passend is en het kind brede
ontwikkelingsmogelijkheden biedt. Met 'breed' bedoelen we dat alle kerndoelen (behalve Fries) en het vak burgerschap aan de orde komen en dat al deze doelen van gelijke orde zijn.

Het bijzondere van De School is dat de hoeveelheid, besteding en spreiding van tijd aangepast kunnen worden aan de behoeften van de leerling en/of het gezin. Verder worden de kennis en ervaring van leerlingen en ouders benut bij het nemen van beslissingen. Tot slot integreren we de losse vakken in twintig thema's van tien weken en realiseren we een verrijkt aanbod van bijzondere lessen en excursies, voor een deel door inzet van externe docenten.

De School biedt dus maatwerk en gebruikt daartoe:

1. Flexibele school- en vakantietijden (integratie van onderwijs en opvang)
2. Sociocratische organisatie en besluitvorming
3. Thematisch, geïntegreerd onderwijs met verrijkt aanbod.

De School is de eerste school in Nederland die deze combinatie organiseert. De flexibele school- en vakantietijden zijn uniek en waren aanleiding voor het inmiddels landelijke 'Experiment tot flexibilisering van de onderwijstijd in het basisonderwijs'. Meer informatie over dit experiment vindt u achter deze link..

Doelstelling
De School streeft naar een leerplan dat passend is voor ieder kind. Het leerplan bevordert de brede ontwikkeling. Het gaat daarbij om de emotionele en verstandelijke ontwikkeling, de ontwikkeling van de creativiteit en het verwerven van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. Als een leerplan past, heeft het kind de kans om zijn potentie maximaal te ontwikkelen. Kinderen verschillen onderling in bijvoorbeeld aard, talent, interesse en tempo. Daarnaast krijgen kinderen in hun jeugd met allerlei invloedrijke omstandigheden te maken zoals verhuizing, ziekte, overlijden, echtscheiding en het krijgen van broertjes/zusjes. Het individuele leerplan houdt zoveel mogelijk rekening met deze omstandigheden.

Er wordt vijf keer per jaar - dat is eens per tien weken - zo'n leerplan gemaakt. Het leerplan wordt besproken en vastgesteld door de leerkracht, ouder en leerling tezamen.

Per 1 augustus 2011 hebben we drie groepen: onderbouw, middenbouw en bovenbouw. Op De School worden de leerlingen niet ingedeeld in jaarklassen; ook is er een minder sterkte koppeling tussen jaarklassen/bouwen en leerinhouden. Kinderen werken zoveel mogelijk aan hun eigen leerlijnen overeenkomstig hun capaciteiten en interesses. Dit betekent overigens niet 'alleen leren'. Er wordt afwisselend individueel geleerd, in kleine, grotere en grote groepen.

Er is een rijk aanbod van leerinhouden en –activiteiten, dat we thematisch organiseren. Bij de basisvakken wordt gewerkt met onderwijsleerpakketten (methodes). Het individuele leerplan van de leerlingen wordt samengesteld uit deze basisactiviteiten, aangevuld met ideeën en wensen van de leerlingen/ouders/leerkrachten die gerealiseerd kunnen worden.

Een passende leeromgeving gaat niet alleen over de leerinhouden beschreven in de leerplannen. 'Passend' werkt eveneens door in de hoeveelheid onderwijstijd. De ene leerling heeft meer leertijd nodig dan de andere. Ook verschillen leerlingen in bioritme. Daarom biedt De School flexibele schooltijden tussen 8.00 en 18.00 uur.

'Passend' staat ook voor een optimale aansluiting tussen het ritme van het gezin en het ritme van de school. Hierom hebben wij niet alleen flexibele schooltijden maar ook flexibele vakantietijden. Hiermee past De School goed in de typisch Zandvoortse gemeenschap. Zandvoort is immers een badplaats waar veel inwoners hun inkomen verdienen met seizoenswerk.

Naast passend onderwijs creëert De School een omgeving waarin leerlingen zich voorbereiden op burgerschap. De School vormt een samenleving waar bewust en respectvol burgerschap wordt (voor) geleefd. Wij doen dit door De School in te richten volgens de sociocratische kringorganisatiemethode (skm), ook wel dynamisch organiseren genoemd (in de volgende paragraaf en op onze website vindt u meer informatie over dynamisch organiseren/sociocratie).

Visie
Ons gewenst toekomstbeeld is een samenleving waarin leren, leven en werken zijn geïntegreerd. Het instituut 'school' is een werkplaats waar deelnemers - leerlingen, leerkrachten, ouders - (leren) samen-leven, (leren) leren en (leren) werken.

Scholen bereiden leerlingen voor op burgerschap. Op een autonome deelname aan de samenleving: zelfstandig en verantwoordelijk voor zichzelf, de ander en het andere. En op een actieve deelname aan de samenleving: bijdragend aan de vorming en instandhouding van harmonieuze, sociale verbanden (onder andere gezin, vereniging, werk, politiek, belangenorganisaties) met respect voor zichzelf, de ander en het leefklimaat.

Missie
Onze opdracht is het creëren van een school die in open verbinding staat met haar omgeving op wereld-, landelijk-, regionaal- en gezinsniveau. Een school die o.a. de Verklaring van de Rechten vanhet Kind naleeft (wereldniveau), de kerndoelen van het onderwijs nastreeft (landelijk niveau), (gast)leraren uit regionale organisaties aantrekt (regionaal niveau) en die het gezin aanvult en ondersteunt in haar verantwoordelijkheid voor het grootbrengen van haar kinderen (gezinsniveau).

Uit: De Schoolgids van de School