Nivoz Jaarverslag 2019

36 ‘Misschien is dit wel het belangrijkste boek van 2019,’ schreef Dick van der Wateren – docent en onderzoeker – over het boek van Rob Martens, We moeten spelen . ‘Martens toont overtuigend aan dat kinderen spel nodig hebben voor hun ontwikkeling naar volwassenheid. Spelen is leren en goed leren is veel spelen, is de centrale stelling van het boek. En hij onderbouwt dat met een groot aantal voorbeelden uit de natuur, de evolutiepsychologie en de geschiedenis van de mensheid. De vraag is dan waarom in ons onderwijs spelen geen rol van betekenis heeft?’ De thema-avond op 12 december volgde een kleine maand nadat het boek van de pers rolde. Het is eigenlijk een uitgeschreven essay dat voortkwam uit het NIVOZ-jaarthema ‘spelen, leren, maken’. Maar het werk is zeker geen academische publicatie, zo waarschuwt de auteur. Het is een verkenning, deels persoonlijk, een uitnodiging ommet hemmee te reizen en verder te kijken dan de aanname die mogelijk gangbaar is. Volgens Martens zijn spelen en leren geen tegengestelde activiteiten. Spel is een serieuze, diep menselijke activiteit, die voorwaardelijk is voor leren, maar die zich altijd zal hullen in de kolderieke gedaante van de nar. Daarmee is het boek een vurig pleidooi om in ons onderwijs ruimte en tijd te scheppen voor de verwonde­ ring, voor het speelse, voor het onvoorspelbare. Niet om het leren ‘op te leuken’, maar om in volle aandacht en engagement als lerend mens te verschijnen. Op de avond – in het Huis van Betekenis, een passende locatie – probeerde moderator Geert Bors met Rob Martens en vrij kunstenaar Mark Schalken de (pedagogische) betekenis van spelen te ontsluieren in een gedeelde, gezamenlijke ervaring, met elkaar, en met de verhalen/bijdragen van onze gasten – de onderwijs­ pioniers Sjef Drummen en Christel Hartkamp, alsmede muzikant-taalkunstenaar én docent Rob Bekker. Dat het onderwerp hoog op de agenda staat, was snel duidelijk, want deze inge­ laste onderwijsavond was in no-time met 60 mensen volgeboekt. Voor een verslag verwijzen we naar de NIVOZ-site en de terugblikpagina , met onder meer een artikel van Maartje Janssens: Een avond over spelen, waarin we in- en uitzoomen en wat we ontdekken vertalen naar onderwijspraktijk . Ui tgel icht : boek & onderwi j savond ‘ We moeten spelen ’